Steczanka

[Agrael]

Trochę o zapomnianej wiosce Steczanka.

Budynek zarządu kołchozu "Zwycięstwo" w Steczance

Pierwsze wzmianki o wsi Steczanka pochodzą z XVII w., na początku XX w. zamieszkiwało ją około 1200 osób, a w chwili awarii z 1986 r. – 905 osób. Oto historia wsi położonej w odległości 14 km od Prypeci, ok. 20 km od Czarnobyla i zaledwie 4 km od kompleksu przemysłowego „Wektor”.

Założenie wsi w XVII w. przypisuje się przedstawicielom rodu Steckich herbu Radwan. Stąd też wywodzi się nazwa – Steczanka. Byli to zamożni właściciele ziemscy, tylko w powiecie równieńskim posiadali 30 osad. Jan Kazimierz Stecki (1730-1820), wielki chorąży koronny, starosta miasta Owrucz, właściciel wsi: Łubianka, Maksymowicze, Martynowicze, Pawłowice, Steczanka i Worowicze, w miejscowości Międzyrzecz wybudował ogromny pałac. Do dziś jest on jedną z historycznych atrakcji regionu równieńskiego.

W 1664 r. w Steczance wzniesiono drewnianą cerkiew pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. W 1733 r. przeszła ona restaurację. W połowie XVIII w. pochowano w niej przedstawicieli rodu Steckich. W późniejszych latach cerkiew popadła w ruinę, a w 1860 r. ją rozebrano.

Sami Steccy posiadali w Steczance pałac. W jego miejscu w 1855 r. wybudowano nową, drewnianą cerkiew i dzwonnicę. Tereny cerkiewne zajmowały 47 akrów ziemi. W pobliżu kościoła znajdowała się szkoła parafialna.

Cerkiew została zniszczona w czasach sowieckich, a na jej miejscu wybudowano klub. Ruiny tego budynku istnieją do dziś. Obok wejścia do niego zachowała się m.in. tablica informacyjna z napisem: „Dzisiaj w klubie”.

Na początku XX wieku Steczankę zamieszkiwali nie tylko prawosławni, ale także katolicy i chasydzi. Całkowita liczba mieszkańców wsi wynosiła prawie 1200 osób.

W czasie II wojny światowej w tej części Polesia toczyły się zacięte walki, a w latach okupacji wojsk niemieckie dokonywały tam brutalnych mordów. Za służbę wojskową na frontach Wielkiej Wojny Ojczyźnianej 136 mieszkańców nagrodzono orderami i medalami ZSRR.

W czasach przed awaryjnych radzie gromadzkiej w Steczance podlegała wioska Razjezża. Obie miejscowości dzielił strumyk Wiunok.

Kołchoz we wsi Steczanka.

W Steczance znajdował się zarząd kołchozu „Zwycięstwo”, ośmioletnia szkoła, dom kultury, sklep, biblioteka i przychodnia. W chwili awarii zamieszkiwało ją 905 osób. Ewakuacja wsi miała miejsce 4 maja 1986 r. Tego dnia tło promieniowania w miejscowości wynosiło 20,5 mR/h.

Ludność Steczanki została przesiedlona do wsi Paskiwszczyna w obwodzie kijowskim. Nowe budynki dla nich powstały w rekordowym czasie – od 15 czerwca do 15 września 1986 r. W nowej miejscowości znajdowało się łącznie ponad 200 posesji, a jedną z ulic – Steczańską – nazwano na cześć rodzinnej wsi.

W połowie lat 90. XX w. podczas pożarów wieś prawie spłonęła. Płomienie nie oszczędziły jej również podczas wielkich pożarów z 2020 r.

Ze wsi Steczanka pochodził dziadek aktorki Irmy Witkowskiej, która zagrała główną rolę – baby Prisi – w filmie „Brama”, opowiadającym o mistycznym życiu po wypadku w strefie wykluczenia.

Urodził się tam również Wołodymyr Oniszczenko – radziecki piłkarz ukraińskiego pochodzenia, zawodnik Dynama Kijów, srebrny medalista piłkarskich mistrzostw Europy z 1972 r.,strzelec dwóch goli w finałowym meczu Pucharu Zdobywców Pucharu w 1975 r., olimpijczyk, trener piłkarski.

Zgadza się - słynny Elewator  

Spoiler

Kołchoz we wsi Steczanka

Pomnik ofiar Wielkiej Wojny Ojczyźnianej. 

Źródło: Licznik Geigera