Czarnobyl-2 Prorocze fantazje Strugackich

[trurl3]

Czarnobyl-2. Prorocze fantazje Strugackich.

14.04 2008

Autor: Siergiej Paskiewicz

T?umacz: trurl3

Czarnobyl-2. Prorocze fantazje Strugackich.

[align=right]«… Min?? niewielk? ch?odna topiel, przedar? sie przez krzaki i znalaz? sie na drodze, na starej potrzaskanej betonowej drodze, uchodz?cej w las. Podszed? do skaraju obrywu, stapaj?c po betonowych p?ytach, i ujrza? pordzewia?e, obrosni?te zielskiem resztki jakiej? wielkiej kratownicy…»

A.Strugacki, B.Strugacki "Przenicowany ?wiat"[/align]

Z ca?ej przeczytanej przeze mnie twórczo?ci Strugackich, najwi?ksze wra?enie wywar?a na mnie "Bajka o trójce". O "Przenicowanym ?wiecie" przypomnia?em sobie ca?kiem niedawno i po przeczytaniu powie?ci - porazi? mnie geniusz autorów. Zadziwiaj?ce, jak dok?adnie i realistycznie uda?o si? autorom w "Przenicowanym ?wiecie" odda? s?owami sytuacj? i atmosfer? jednego z najdziwniejszych miejsc wspó?czesnej Czarnobylskiej strefy zamkni?tej, tajnego obiektu wojskowego by?ego Zwi?zku Radzieckiego - miasta Czarnobyl-2.

Wspó?czesny krajobraz przylegaj?cych do Czarnobyla-2 terytoriów jest pora?aj?co bliski opisanym w "Przenicowanym ?wiecie". Te same porzucone i zaro?ni?te m?odym lasem przej?cia i drogi. Fragmenty starego sosnowego lasu zarzucone opad?ymi ga??ziami i przewróconymi martwymi drzewami. Po?ród lasu mo?na spotka? resztki porzuconych konstrukcji. W pobli?u tajnego obiektu znajduje si?, kiedy? tajny, a dzi? porzucony, system obrony powietrznej. Do dzi? w miejscu dyslokacji kompleksu rakietowego bliskiego zasi?gu mo?na odnale?? resztki transporterów rakiet i opuszczone budynki. Szczególnie intryguj?co wygl?da rakietowa kaponiera – wielki ?ukowaty budynek z masywnymi stalowymi wrotami.

[rimg=200,150] [/rimg] [rimg=200,150] [/rimg] [rimg=200,150] [/rimg] [rimg=200,150] [/rimg]

Jaki to obiekt by? tak dok?adnie ukryty i ochraniany w lasach Ukrai?skiego Polesia?

Czarnobyl-2 – miasto "cie?" starego, niewielkiego i spokojnego Poleskiego miasteczka Czarnobyl. Jak to by?o przyj?te w kraju zwyci?skiego socjalizmu, wszystkie tajne obiekty, dzia?aj?ce dla zabezpieczenie zada? wojskowych, nazywane by?y tak samo jak miasta-s?siedzi. Prawdopodobnie w taki niezbyt skomplikowany sposób wojskowi starali si? zmyli? wrogi wywiad.

[rimg=200,150] [/rimg] [rimg=200,150] [/rimg] [rimg=200,150] [/rimg] [rimg=200,150] [/rimg]

Dwadzie?cia lat wstecz by? to super tajny obiekt – pere?ka wywiadu kosmicznego i marzenie wojskowych, pozwalaj?ca ?ledzi? przemieszczanie si? dowolnego rodzaju celów powietrznych nie tylko nad Europ?, ale równie? daj?ca mo?liwo?? "widzie?" start rakiet potencjalnego przeciwnika na kontynencie pó?nocno-ameryka?skim. Z pomoc? pot??nych i ultranowoczesnych (na te czasy) radarów wojskowi mogli, w dos?ownym znaczeniu tego s?owa, zajrze? za horyzont. Prawdopodobnie dzi?ki takim mo?liwo?ciom ten kompleks otrzyma? nazw? – pozahoryzontalna stacja radiolokacyjna (?????) lub "????-1" (Centrum radiowe ??czno?ci d?ugodystansowej Czarnobyl-2). W Zwi?zku Radzieckim by?y zbudowane tylko trzy takie radary – w Niko?ajewie, Komsomolsku-na-Amurze i w Czarnobylu.

Unikalne mo?liwo?ci radaru kry?y si? w nowatorskich ideach konstruktorów wcielonych w kszta?t gigantycznych rozmiarów konstrukcji masztów i anten odbiorczych. Trudno mówi? o dok?adnych rozmiarach ?????. Dane z ogólnodost?pnych ?róde? s? sprzeczne i prawdopodobnie niedok?adne. Wed?ug nich wysoko?? masztów wi?kszej anteny wynosi od 135 do 150 metrów, a d?ugo?? od 300 do 500. Drugi radar ma nieco skromniejsze wymiary. Rz?du 250 metrów d?ugo?ci i do 100 metrów wysoko?ci. Przy takich pora?aj?cych wyobra?ni? rozmiarach - obiekt jest widoczny z dowolnego miejsca Czarnobylskiej strefy zamkni?tej. Wed?ug danych niektórych ?róde? wielko?? poniesionych kosztów wynosi?a siedem miliardów radzieckich rubli (chocia? s? te? informacje o 600-700 milionach rubli). Dla porównania – jest to dwa razy wi?cej ni? koszt budowy Czarnobylskiej Elektrowni Atomowej. Oczywiste jest, ?e budowa ????? przy elektrowni atomowej spowodowana by?a jego wielkim zapotrzebowaniem na energi?. Wed?ug istniej?cych informacji radar horyzontalny zu?ywa? oko?o 10 megawatów energii elektrycznej.

Trzeba zaznaczy?, ?e radar horyzontalny w Czarnobylu-2 przeznaczony by? tylko do odbioru sygna?ów. Jako nadawczy s?u?y? inny radar – w pobli?u miasta Lubecz, w rejonie Czernihowskim, le??cy 60 km od Czarnobyla-2. Radar w Lubeczu by? mniejszy i ni?szy, jego wysoko?? wynosi?a 85 metrów. Do dnia dzisiejszego ten radar nie dotrwa?.

W pobli?u radaru, zbudowanego w rejonie Czarnobyla, by? ustanowiony garnizon, w którym mieszkali wojskowi z rodzinami. Trzeba zaznaczy?, ?e miasteczko garnizonowe oprócz domów mieszkalnych posiada?o tak?e pe?ne zaplecze socjalne, takie jak szko?a, przedszkole, klub, stadion, sklepy Wojentorgu i nawet hotel (patrz mapka). W garnizonie stacjonowa?a wojskowa cz??? obs?ugi dalekiej komunikacji kosmicznej ? 74939, któr? dowodzi? pu?kownik W?adimir Musiec.

Tu link do widoku satelitarnego obiektów Czarnobyl-2 z opisami

A tu widok anten w Youtube

Jednak?e awaria Elektrowni Czarnobylskiej w 1986 roku zmieni?a losy nie tylko 100 tysi?cy ludzi, ewakuowanych ze strefy ska?enia radioaktywnego, ale przypiecz?towa?a równie? smutny los super tajnego obiektu. Czarnobyl-2 przesta? pe?ni? dy?ury bojowe.

Tragizm sytuacji Czarnobyla-2 polega na tym, ?e ????? by?a przyj?ta do eksploatacji bojowej w Wojskach Obrony Powietrznej ZSRR w 1985 roku, a w roku 1986 system zosta? w pe?ni zmodernizowany i zacz?? przechodzi? proces przyjmowania przez s?u?by pa?stwowe. Przed modernizacj?, korzystanie z radaru horyzontalnego by?o mocno utrudnione, poniewa? cz??? zakresów roboczych cz?stotliwo?ci pokrywa?a si? z cz?stotliwo?ciami systemów lotnictwa. Niektóre ?ród?a twierdz?, ?e po rozpocz?ciu pracy czarnobylskiego radaru rz?dy kilku krajów zachodnich donios?y o niedopuszczalno?ci pracy systemu, który zak?óca dzia?anie i wp?ywa ujemnie na bezpiecze?stwo lotnictwa cywilnego w Europie. Chocia? konstruktorzy ????? odrzucali oskar?enia i twierdzili, ?e skargi rz?dów krajów europejskich spowodowane s? tym, ?e ZSRR nakry?o "czapk?" ca?? przestrze? powietrzn? nad Europ? i kraje NATO nie mog?y temu przeciwdzia?a?. W trakcie modernizacji problem pokrywania si? cz?stotliwo?ci roboczych radaru horyzontalnego z cz?stotliwo?ciami lotnictwa cywilnego zosta? rozwi?zany.

Ca?kowite zamkni?cie Czarnobyla-2 dokona?o si? nie od razu – do roku 1987 stacja by?a zakonserwowana. Jednak z czasem sta?o si? jasne, ?e jej eksploatacja w warunkach strefy zamkni?tej jest niemo?liwa. G?ówne w?z?y systemu ????? zosta?y zdemontowane i wywiezione do miasta Komsomolsk.

Dzi? jest to prawdziwe miasto-widmo. Porzucone przez wojskowych i prawie zapomniane przez ludzi, miasto stoi opustosza?e po?ród zanieczyszczonego radioaktywno?ci?, za?mieconego lasu. Do miasta, tak jak w "Przenicowanym ?wiecie" Strugackich prowadzi stara, zapomniana droga z betonowych p?yt.

[rimg=200,150] [/rimg] [rimg=200,150] [/rimg] [rimg=200,150] [/rimg] [rimg=200,150] [/rimg]

Dzi? znale?? miasto i podej?? do ????? jest do?? trudno. Obiekt jest re?imowy i znajduje si? pod sta?? ochron? jednego z przedsi?biorstw, które pracuj? w Czarnobylskiej strefie.

Du?o mo?na by mówi? o panuj?cej w Czarnobylu-2 ruinie i dewastacji cywilnych i innych budynków, a tak?e o g??boko?ci smutku ogarniaj?cego przy ogl?dania tych miejsc. Wiele mo?na mówi? o pokonywaniu przez przyrod? tego technologicznego monstrum, które objawia si? w "zaci?ganiu" betonowych dróg i chodników naniesiona warstw? gleby i rozk?adaj?cych si? resztek ro?linno?ci. Niektóre ceglane budynki rozpadaj? si? z powodu drzew które wyros?y na dachach i w szczelinach ceglanych ?cian.

Tak, to wszystko robi niesamowite wra?enie.

Ale takie same procesy zachodz? na ca?ym terenie czarnobylskiej strefy zamkni?tej. Porzucone przez ludzi miejsca – budynki, drogi i ci?gi komunikacyjne rozpadaj? si? pod wp?ywem si? przyrody. Natura d??y do równowagi i stopniowo usuwa "?lady" istnienia cz?owieka.

Pracuj?c w strefie zamkni?tej wystarczaj?co d?ugo przywyka si? do tego i tylko od czasu do czasu zauwa?a zachodz?ce zmiany, stopniow? transformacj? krajobrazu urbanistycznego w krajobraz przyrody.

Czarnobyl-2 szokuje czym innym! To unikalny pomnik intelektualnej pot?gi wojskowych in?ynierów Zwi?zku Radzieckiego. Czarnobyl-2 wymownie i przekonuj?co demonstruje poziom istniej?cego w tym czasie potencja?u nauki, finansów i rezerw materia?owych przemys?u wojennego pa?stwa. Ogl?daj?c maszty i elementy radaru, automatycznie my?li si? o ilo?ci bada?, wiedzy naukowej i rozwi?za? technologicznych które skupi?y w sobie te struktury. Chc?c nie chc?c my?li si? o kolosalnych zasobach materia?owych zu?ytych na zbudowanie tego wyj?tkowego kompleksu. Przecie? nawet dzi?, w 2008 roku, metalowe konstrukcje wygl?daj? wystarczaj?co pewnie i co najwa?niejsze, wype?niaj? swoje funkcjonalne przeznaczenie - przenosz? kolosalne obci??enia od zamontowanych na nich elementów radaru (wibratorów). Liny, maszty no?ne, wibratory - nie wykazuj? znacz?cych uszkodze? od korozji.

[rimg=200,150] [/rimg] [rimg=200,150] [/rimg] [rimg=200,150] [/rimg] [rimg=200,150] [/rimg]

Interesuj?co wygl?daj? windy z pomoc? których personel obs?ugi dociera? do wysoko po?o?onych punktów. W wind? wyposa?ony by? ka?dy z 15 masztów radaru. Dzi? windy stoj? na ziemi z otwartymi drzwiczkami, jak gdyby zaprasza?y... Na górnym pode?cie windy, w rurze podpory, zrobiono drzwi i dalej, na sam szczyt radaru, mo?na by?o wspi?? si? po drabince umieszczonej wewn?trz podpory masztu. Ciekawe jak tam jest - na samym szczycie?

Zadar?szy g?ow? w gór?, patrzysz na uchodz?ce w niebo maszty i gdzie? tam, wysoko nad nimi, powoli p?yn? ob?oki. Wydaje si?, ?e czas zatrzyma? si? przy metalowych konstrukcjach i te struktury, na przekór wszystkiemu, mog? sta? jeszcze niejedno dziesi?ciolecie.

[rimg=200,150] [/rimg] [rimg=200,150] [/rimg] [rimg=200,150] [/rimg]

Tak unikalny obiekt, jak nietrudno si? domy?li?, wymaga? powa?nych ?rodków ochrony. Konfiguracj? granicy ?cis?ej ochrony wida? nawet dzisiaj. Od wewn?trznej strony perymetru ochrony ustawiono ci?g?e ogrodzenie, z drutem kolczastym na szczycie i o?wietleniem. W swoim czasie drut kolczasty by? pod napi?ciem. Dzi? na tym p?ocie wisz? lakoniczne napisy, prawdopodobnie jeszcze z 1986 roku - "Stój! Ska?enie!», chocia? nie wida? znaków ostrzegaj?cych przed niebezpiecze?stwem radiacji.

Od wewn?trz, za p?otem, ustawiono przegrody z drutu kolczastego i wytyczono ?cie?ki dla patroli. W naro?nikach chronionej strefy postawiono wie?e stra?nicze. Niewielkie, przysadziste budynki z metalu i drewna, na tle bujno?ci otaczaj?cej przyrody wygl?daj? ponuro. W pobli?u wie?yczek postawiono "grzybki" (pikiety) dla wartowników. Niektóre wyposa?ono w specjalne urz?dzenia komunikacyjne. Same urz?dzenia wygl?daj? bardzo interesuj?co i, co ciekawe, nie zosta?y tkni?te przez szabrowników – wszystkie przewody i nawet s?uchawka s? na miejscu...

[rimg=200,150] [/rimg] [rimg=200,150] [/rimg] [rimg=200,150] [/rimg]

Ma?o kto wie, ?e oprócz gigantycznych masztów radarów, ????? by?a wyposa?ona w unikalny system komunikacji satelitarnej. Ten obiekt jest dobrze widoczny na zdj?ciach lotniczych. Na zdj?ciu satelitarnym, udostepnianym przez ?ród?o internetowe "Wikipedia", przedstawiony jest jako "Satellite communicative center". Dane z innych ?róde? mówi?, ?e jest to stacja Systemu Kontroli Jonosfery "Krug" której g?ównym zadaniem by?o wskazywanie celów wielkich radarów ?????.

Tu link do zdj?cia satelitarnego Systemu Kontroli Jonosfery "Krug"

Jakim by nie by?o przeznaczenie tego elementu radaru horyzontalnego, dla zwyk?ych ludzi wygl?da on wyj?tkowo zagadkowo. Jest to plac w formie kr?gu, ?rednicy ok. 300 metrów. Na okr?gu ustawiono dziwacznie wygl?daj?ce elementy (wibratory) pokryte chromem lub innym, odpornym na korozje metalem. B?yszcz?ce w s?o?cu i cz??ciowo skryte z ro?linno?ci, elementy te wygl?daj? nieco zagadkowo.

Po?rodku "Kr?gu" stoi przysadzisty, parterowy budynek. Prawdopodobnie to tak?e by? wa?ny element radaru horyzontalnego. Budynek, s?dz?c po resztkach metalowych konstrukcji wewn?trz, by? "nabity po dach" elektronika i innym wyposa?eniem. Dzi? jest opuszczony i zapomniany.

[rimg=200,150] [/rimg] [rimg=200,150] [/rimg] [rimg=200,150] [/rimg] [rimg=200,150] [/rimg]

Na zako?czenie tego reporta?u chcia?bym unikn?? banalnych stwierdze? o zachwycie nad tym, co widzieli?my, niezapomnianych wra?eniach i.t.p. S?dz?, ?e to oczywiste nawet bez wyja?nie?. Opuszczaj?c Czarnobyl-2, nie mog?em pozby? si? uczucia ?alu i goryczy. Absolutnie niezrozumia?e s? przyczyny izolacji tego obiektu od spo?ecze?stwa. Przecie? na dzie? dzisiejszy Czarnobyl-2 jest unikalny. Jest unikalny przez to, ?e jest to jedyny obiekt, który dotrwa? do naszego czasu. Inne podobne obiekty (w Niko?ajewie i w Komsomolsku-na -Amurze) ju? nie istniej?! Czarnobyl-2 to ostatnie ocala?e wojskowe monstrum ZSRR, zagl?daj?ce za horyzont. Superpa?stwo rozpad?o si?, zostawiaj?c nam na pami?tk? nierdzewny szkielet korony swojej pot?gi wojskowej. Wi?c dlaczego my, zamiast pami?ci i zwyk?ego ludzkiego szacunku oddali?my niepami?ci unikalny obiekt i ludzi, którzy go stworzyli!

Niedawno pojawi?a si? informacja, ?e Fiodor Bondarczuk zamierza zekranizowa? "Przenicowany ?wiat" Strugackich. Jaka szkoda, ?e dal zdj?? do filmu nie wykorzystano Czarnobyla-2! Ten unikalny obiekt i teraz móg?by o sobie przypomnie?, s?u??c ludziom - tym razem w innych, ca?kiem pokojowych celach...

Krótka informacja historyczna:

Projektanci i wykonawcy ????? – E. Sztyren, W. Szamszyn, Franc Ku?mi?ski, Z. Szustow

Data i miejsce budowy pierwszej ?????: 1975 rok. Miasto Komsomolsk-na-Amurze

Pierwszae doswiadczalne w?aczenie ????? Czarnobyl-2: 1980 rok.

Instytut projektowy: ?????? (Naukowo-Badawczy Instytut Dalekiej ?aczno?ci radiowej - http://www.niidar-rts.ru/)

P.S. Informacja techniczna wykorzystana w reporta?u by?a uzyskana z ogólnodost?pnych o otwartych ?róde?.

Wi?cej informacji o Czarnobylu-2 mo?na znale?? na stronie "Czarnobyl-2"

Pe?ny tekst publikacji: http://www.chornobyl.in.ua/chornobyl_2_report_ru.htm

Opublikowa? Aleksander Sirota

Polskie wydanie trurl3 na http://stalkerteam.pl

[danieldino]

Jest wiele teorii na ten temat. Jedne mówi? ?e Rosjanie chcieli kontrolowa? mózgi ludzi ... Durna teoria inne ?e to system przeciw-lotniczy albo przeciw-rakietowy. Jestem za t? drug? teori?, a ten schron .... my?l? ?e w nim trzymali pociski atomowe b?d? nuklearne Ale wiadomo mo?emy si? tylko domy?la?. A ksi??k? musz? przeczyta?, musi by? ciekawa